Jak dbać o higienę wody w instalacjach budynków? Bakteria Legionelli w C.W.U

W budynkach może dochodzić do rozwoju wielu niebezpiecznych dla zdrowia zanieczyszczeń, bakterii czy grzybów. Źródłem ich rozwoju może być niewłaściwy mikroklimat pomieszczeń, brak odpowiedniej filtracji powietrza, bądź nieodpowiednio wykonane lub eksploatowane instalacje wewnętrzne – w których może dojść do rozwoju bakterii z rodziny Legionella. Duża ilość mikroorganizmów różnego typu, jest w stanie bytować i rozmnażać się w nawet w niewielkim środowisku wodnym. Jednym z mikroorganizmów zasiedlających nienaturalne środowiska wodne i wilgotne jest okryta złą sławą bakteria Legionella pneumophila. Możemy ją znaleźć w wodach śródlądowych i morskich, w wilgotnej glebie, mchu oraz trocinach. Dość powszechnie bakterie te występują w instalacjach wodnych budynków. Bakterie z rodziny Legionella zostały rozpoznane w 1976 r. przy okazji nietypowego zapalenia płuc, którego ofiarą padli weterani Legionu Amerykańskiego, przebywający wówczas na spotkaniu w jednym z filadelfijskich hoteli. Media nazwały to „chorobą legionistów”, a czynnik chorobotwórczy określono jako Legionella pneumophila. Nienaturalnymi środowiskami, w których rozwijają się te bakterie są urządzenia chłodzące, klimatyzacyjne, nawilżacze, instalacje ciepłej wody, podgrzewacze i zbiorniki do magazynowania wody, a także aparatury medycznej, w których wewnętrzne powierzchnie mają kontakt z wodą stosowaną do inhalacji, chłodzenia, nawilżania itp. Ich rozwojowi sprzyja nieodpowiednia jakość wody w instalacjach wodnych, niewłaściwie prowadzona eksploatacja oraz niewystarczający nadzór higieniczno-sanitarny nad urządzeniami i instalacjami.

Najczęściej źródłem zakażenia są instalacje ciepłej wody i klimatyzacyjne w obiektach hotelowych, służby zdrowia, sanatoriach czy basenach. Zakażenie bakteriami następuje bezpośrednio, poprzez inhalację aerozolu wodnego lub zachłyśnięcie się skażoną wodą. Trafiając do organizmu bakterie mogą spowodować nietypowe zapalenie płuc oraz gorączkę, której mogą towarzyszyć silne bóle głowy, dreszcze, biegunka, jak i zaburzenia w oddychaniu. Bakterie rozmnażają się w zakresie temp. 20÷50°C, a optymalna temperatura dla ich rozwoju wynosi 38°C. W temperaturze powyżej 50°C bakterie te nie rozmnażają się - giną w temperaturze wody powyżej 70°C. Rozwojowi bakterii Legionella w instalacjach ciepłej wody sprzyja obecność biofilmu i osadów mechanicznych, gdzie znajdują się inne bakterie. Dotyczy to zwłaszcza źle zaprojektowanych instalacji w dużych obiektach – bez cyrkulacji, przewymiarowanych gdzie dochodzi do czasowych zastojów w jej poborze oraz z tzw. ślepymi odcinkami instalacji.
 

Zwalczanie bakterii Legionella w instalacjach może odbywać się metodą chemiczną lub termiczną. Obydwie metody wyróżniają się dużą skutecznością niszczenia biofilmu oraz osadów mechanicznych. W czystych instalacjach, bez biofilmu, praktycznie nie dochodzi do namnożenia się bakterii Legionella. Z tego względu wzrosła waga poprawnego zaprojektowania i wykonania instalacji ciepłej wody użytkowej. Powinniśmy zapobiegać namnażaniu się bakterii w instalacjach wodociągowych, przede wszystkim poprzez stosowanie właściwych rozwiązań technicznych:
 

• W punktach czerpanych temperatura wody użytkowej powinna wynosić od 55°C do 60°C.
• Zapewnić okresowe podniesienie temperatury wody do 70-80°C w celu przeprowadzenia dezynfekcji termicznej.
• Zastosować system cyrkulacji wody ciepłej.
• Zlikwidować nieciągłości w izolacji termicznej oraz wymieniać izolację zużytą, zawilgoconą lub tą niespełniającą wymogi na nową o odpowiedniej grubości i możliwie niskim współczynniku przewodzenia ciepła.
• Prowadzić okresową dezynfekcję przewodów wody ciepłej.
• Właściwe zrównoważyć instalację w celu zlikwidowania stref o zbyt małych przepływach, w których następuje niebezpieczne obniżenie temperatury lub tworzą się zastoiska.
• Wyeliminować tzw. ślepych odcinków instalacji - jeżeli nie da się uniknąć takich odgałęzień, trzeba w nich okresowo przegrzewać wodę.
• Dbać o właściwy stan techniczny i higieniczny instalacji.

Obowiązek właściwej eksploatacji i konserwacji wewnętrznej instalacji wodociągowej spoczywa na właścicielu lub zarządcy obiektu. W celu obniżenia ryzyka powstawania zakażeń bakteriami Legionella, powinien on dbać przede wszystkim o właściwą temperaturę wody - która jest czynnikiem sprzyjającym ich rozwojowi. Szczególnie ważna jest czystość mikrobiologiczna systemów dystrybucji wody w dużych obiektach (hotele, baseny, sanatoria i szpitale). W takich przypadkach polecane są rozwiązania bazujące na podgrzewaczach c.w.u. Do takich urządzeń należy wydajny podgrzewacz wody Modul-plus firmy Hoval, przy pomocy którego można pokryć zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową w budynkach wielokubaturowych lub wszędzie tam, gdzie potrzebne są wysokie standardy higieny wody.

Podgrzewacze po stronie wody użytkowej narażone są na powstawanie na niej szczególnie niebezpiecznych kolonii bakterii Legionella. W typowych zasobnikach wody istnieją „martwe strefy” gdzie przepływ wody jest znikomy, a przy temp. wody np. 45–55°C tworzą się korzystne warunki do rozmnażania się bakterii. W podgrzewaczu Modul-Plus nie istnieją „martwe strefy”, a przepływ wody z dodatkowym zawirowaniem powoduje systematyczne samooczyszczanie i gwarantuje, że siedliska Legionelli nie powstają. Podgrzewacz Modul-plus wyróżnia się wysoką wydajnością dzięki zastosowaniu przepływu przeciwprądowego. Mały opór przepływu powoduje możliwość zastosowania mniejszej pojedynczej pompy ładującej, co powoduje redukcję zużycia energii i zmniejszenie kosztów inwestycji.

Podgrzewacze wody Modul-Plus gwarantują ochronę przed infekcjami w budynkach mieszkalnych ze starą instalacją, w szpitalach, ośrodkach zdrowia lub wszędzie tam, gdzie trzeba zachować szczególnie wysokie standardy higieny wody – spełniają te warunki nie dając bakteriom Legionella ani innym wirusom żadnych szans. 

Spodobał Ci się nasz artykuł? Podziel się nim ze znajomymi i udostępnij!